Chính Sách Hỗ Trợ Doanh Nghiệp Đối Phó Với Khủng Hoảng

Tại hội thảo trực tuyến do Endeavor Việt Nam tổ chức ngày 10.4.2020 vừa qua, tiến sĩ Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế – Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), đã chia sẻ thông tin về những chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đối phó với khủng hoảng mà chính phủ đang triển khai. Endeavor Việt Nam tóm lược lại nội dung dưới đây:

Những chính sách đã được Nhà nước ban hành để hỗ trợ doanh nghiệp:

Đối diện  khủng hoảng do đại dịch đem lại, Thủ tướng chính phủ đã ban hành Chỉ thị 11 (04/03/2020)  trong đó có các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách tháo gỡ khó khăn về tiếp cận vốn, tín dụng, tài chính, thuế, thương mại, thanh toán điện tử; Rà soát, cắt giảm thủ tục hành chính, chi phí cho doanh nghiệp; đồng thời tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy xuất, nhập khẩu.  Chỉ thị cũng yêu cầu khẩn trương phục hồi và phát triển ngành du lịch, hàng không. Đẩy nhanh tiến độ, thực hiện giải ngân vốn đầu tư và cải thiện môi trường kinh doanh và bảo đảm an sinh xã hội ứng phó với dịch Covid-19.

Triển khai chỉ thị 11, các bộ, ngành chính phủ đã đưa ra một loạt các biện pháp hỗ trợ như sau:

Nghị định 41 08/04/2020 NĐ/CP  về gia hạn thời hạn nộp thuế áp dụng với doanh nghiệp có nhiều ngành nghề: chỉ cần có một trong các ngành nghề kinh doanh nằm trong diện được ưu tiên là được xét. Nghị định này có ảnh hưởng đến 98% doanh nghiệp trong cả nước, và được mở rộng do các Hiệp hội lớn vận động mạnh mẽ; Các nhóm ngành chưa có Hiệp hội nên liên kết với nhau để kiến nghị chính sách phù hợp. Đối với các doanh nghiệp đa ngành nghề cần hạch toán tập trung, sẽ có những lợi ích nhất định. Nghị định quy định gia hạn tiền thuê đất của doanh nghiệp, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đang được Nhà nước cho thuê đất trực tiếp dưới hình thức trả tiền thuê đất hàng năm 05 tháng, kể từ ngày 31 tháng 5 năm 2010.

Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư 01 (13/03/2020) quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng do dịch Covid-19. Ngày 16/3/2020, Ngân hàng Nhà nước giảm lãi suất 0,5% đối với các lãi suất tái cấp vốn, lãi suất tái chiết khấu và lãi suất thị trường mở (OMO). Chỉ thị số 02/CT-NHNN (31/3/2020) về các giải pháp cấp bách của ngành ngân hàng nhằm tăng cường phòng, chống và khắc phục khó khăn do tác động của dịch bệnh Covid-19. Ngoài ra, các ngân hàng thương mại giảm phí chuyển tiền liên ngân hàng từ ngày 26/03/2020.

Bộ Tài chính ban hành Thông tư 14 (18/03/2020) sửa đổi Thông tư 127/2018/TT-BT giảm giá và miễn phí 15 dịch vụ chứng khoán. Tổng cục Thuế đã ban hành công văn số 1086/TCT-VP, trong đó yêu cầu xem xét không tổ chức thanh tra, kiểm tra định kỳ trong năm 2020 với các doanh nghiệp không có dấu hiệu vi phạm, chịu ảnh hưởng bởi dịch bệnh để tạo điều kiện cho doanh nghiệp tập trung giải quyết khó khăn. Đồng thời, không thanh tra ngoài kế hoạch, trừ trường hợp đặc biệt được giao và được lãnh đạo Bộ Tài chính phê duyệt.

Tổng Kiểm toán Nhà nước cũng đã ký và ban hành Công điện số 333/CĐ-KTNN (19/03/2020): nhằm dừng triển khai các cuộc kiểm toán đã xét duyệt kế hoạch kiểm toán.

Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã ban hành Công văn 797 (09/3/2020) và Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành Công văn 860 (17/03/2020) hướng dẫn việc tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất đối với doanh nghiệp gặp khó khăn do dịch Covid-19, không tính lãi (người lao động bị ngừng việc, thôi việc và doanh nghiệp có trên 50% lao động phải nghỉ việc, giãn việc, do ảnh hưởng COVID-19)

Công văn 1064 (25/03/2020) của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội hướng dẫn trả lương ngừng việc và giải quyết chế độ cho người lao động trong thời gian ngừng việc liên quan đến dịch bệnh.

Những chính sách đang được đề xuất:

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang dự thảo Nghị Quyết của Chính phủ về các biện pháp bảo đảm sức khỏe nhân dân, an sinh xã hội và nhiệm vụ, giải pháp tháo gỡ khó khăn cho SX-KD, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công.

Bộ Tài nguyên & Môi trường đề xuất Chính phủ miễn tiền thuê đất 6 tháng cho các doanh nghiệp ngừng kinh doanh vì Covid-19.

Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đang đề xuất dừng đóng quỹ bảo hiểm hưu trí, tử tuất cho tất cả doanh nghiệp; Miễn đóng hoàn toàn bảo hiểm thất nghiệp cho người bị mất việc, ngừng việc do tác động của COVID-19, thời gian tính toán từ tháng 3 đến hết tháng 12/2020. Đề xuất nhà nước cho doanh nghiệp vay không tính lãi để trả lương, bảo hiểm, chi trợ cấp cho người lao động trong trường hợp mà người lao động phải thôi việc, mất việc. Và lùi thời điểm đóng kinh phí công đoàn: Các doanh nghiệp bị ảnh hưởng do dịch Covid-19 sẽ được lùi thời điểm đóng kinh phí công đoàn 6 tháng đầu năm 2020 đến ngày 30/06/2020. Nếu sau thời điểm này dịch Covid-19 chưa thuyên giảm và doanh nghiệp còn tiếp tục khó khăn thì thời gian được lùi đến 31/12/2020

Bộ Công Thương đang trình Chính phủ: giá điện sản xuất, kinh doanh cũng sẽ hạ 10% từ tháng 4 đến tháng 6. Các cơ sở lưu trú khách sạn cũng được giảm về bằng với giá điện sản xuất từ tháng 4.

Bộ Giao Thông Vận Tải và Bộ Văn hóa Thể thao và Du Lịch cũng đã có công văn kiến nghị gói chính sách, giải pháp cấp bách hỗ trợ doanh nghiệp trong hoạt động vận tải và du lịch.

Ngoài ra, ông Đậu Anh Tuấn cho rằng còn những vẫn về cần lưu tâm như danh mục “hàng thiết yếu”, thời điểm phù hợp để trở lại kinh doanh, điều chỉnh lương tối thiểu vùng, hưỡng dẫn kĩ căng hơn các quy định về lao động và chính sách làm việc hiệu quả cũng như ứng dụng CNTT trong thủ tục hành chính.